1. Phương vị từ tiếng Trung là gì?
Phương vị từ chữ Hán là 方位词 / fāngwèi cí /, 表示方向、位置 / biǎoshì fāngxiàng, wèizhì / – Biểu thị phương hướng và vị trí.
方位词 gồm 2 loại 单纯词 / dānchún cí / – Phương vị từ đơn và 合成 / héchéng / – Phương vị từ ghép tổng hợp.
2.Các phương vị từ trong tiếng Trung
Dưới đây là từ chỉ vị trí trong tiếng Trung, gồm 2 loại chính.
2.1 Phương vị từ đơn âm tiết gồm 15 từ thông dụng
| Tiếng Trung | Phiên âm | Nghĩa |
| 上 | / shàng / | Trên |
| 下 | / xià / | Dưới |
| 前 | / qián / | Trước |
| 后 | / hòu / | Sau |
| 左 | / zuǒ / | Trái |
| 右 | / yòu / | Phải |
| 东 | / dōng / | Đông |
| 西 | / xī / | Tây |
| 南 | / nán / | Nam |
| 北 | / běi / | Bắc |
| 内 | / nèi / | Nội, trong |
| 外 | / wài / | Ngoại, ngoài |
| 里 | / lǐ / | Trong |
| 间 | / jiān / | Giữa |
| 旁 | / páng / | Bên cạnh (Đừng nhầm với với từ “bên cạnh đó” tiếng Trung – 除了 / chúle / bạn nhé!) |
2.2 Phương vị kép do từ phương vị đơn tạo thành như sau
- Đối chức – Đối ngược.
| 上下 | / shàngxià / | Khoảng |
| 前后 | / qiánhòu / | Trước sau |
| 左右 | / zuǒyòu / | Khoảng |
| 里外 | / lǐ wài / | Trong ngoài |
| 内外 | / nèiwài / | Nội ngoại |
- Phía trước thêm “以” hoặc “之”.
| 以上 | / yǐshàng / | Trên đây |
| 以下 | / yǐxià / | Sau đây |
| 以前 | / yǐqián / | Trước |
| 以后 | / yǐhòu / | Sau |
| 以内 | / yǐnèi / | Ở trong |
| 以外 | / yǐwài / | Ở ngoài |
| 之前 | / zhīqián / | Lúc trước |
| 之后 | / zhīhòu / | Lúc sau |
| 之间 | / zhī jiān / | Ở giữa |
| 之内 | / zhī nèi / | Ở trong |
| 之下 | / zhī xià / | Ở dưới |
- Đằng sau thêm “边”, “面”, “头”.
| 上边 | / shàngbian / | Bên trên |
| 下边 | / xiàbian / | Bên dưới |
| 前边 | / qiánbian / | Đằng trước, phía trước |
| 后边 | / hòubian / | Phía sau |
| 左边 | / zuǒbiān / | Bên trái |
| 右边 | / yòubiān / | Bên phải |
| 东边 | / dōngbian / | Phía đông |
| 西边 | / xībian / | Phía Tây |
| 南边 | / nánbian / | Phía Nam |
| 北边 | / běibian / | Phía Bắc |
| 外边 | / wàibian / | Bên ngoài |
| 里边 | / lǐbian / | Bên trong |
| 旁边 | / pángbiān / | Bên cạnh |
| 上面 | / shàngmiàn / | Phía trên |
| 下面 | / xiàmiàn / | Phía dưới |
| 前面 | / qiánmiàn / | Mặt trước |
| 后面 | / hòumiàn / | Mặt sau |
| 左面 | / zuǒmiàn / | Mặt trái |
| 右面 | / yòumiàn / | Mặt phải |
| 东面 | / dōng miàn / | Miền đông |
| 西面 | / xī miàn / | Miền tây |
| 南面 | / nánmiàn / | Miền nam |
| 北面 | / běimiàn / | Miền bắc |
| 外面 | / wàimiàn / | Mặt ngoài |
| 里面 | / lǐmiàn / | Mặt trong |
| 上头 | / shàngtou / | Bên trên |
| 下头 | / xiàtou / | Dưới |
| 前头 | / qiántou / | Trước |
| 后头 | / hòutou / | Đằng sau |
| 东头 | / dōng tóu / | Đằng đông |
| 西头 | / xī tóu / | Đằng tây |
| 里头 | / lǐtou / | Đằng trong |
| 外头 | / wàitou / | Đằng ngoài |
Cách chỉ đường trong tiếng Trung
| 十字路口 | shízìlù kǒu | ngã tư |
| 分叉路 | fēn chā lù | ngã ba |
| 在路口 | zài lù kǒu | ở đầu đường |
| 在拐角 | zài guǎijiǎo | ở góc đường |
| 大约
大概 |
dàyuē
dàgài |
khoảng
đại khái |
| 红绿灯 | hónglǜdēng | đèn giao thông |
| 往
向 |
wǎng
xiàng |
hướng |
| 走 | zǒu | đi |
| 到 | dào | tới / đến |
| 然后 | ránhòu | sau đó |
| 马路 | mǎlù | quốc lộ |
| 立交桥 | lìjiāoqiáo | cầu vượt |
| 米 | mǐ | mét |
| 公里 | gōnglǐ | ki lô mét |
| 走路 | zǒulù | đi bộ |
| 向前走
往前走 直走 |
xiàng qián zǒu
wǎng qián zǒu zhí zǒu |
đi thẳng |
| 向左拐
往左拐 |
xiàng zuǒ guǎi
wǎng zuǒ guǎi |
rẽ trái |
| 向右拐
往右拐 |
xiàng yòu guǎi
wǎng yòu guǎi |
rẽ phải |
| 拐弯 | guǎiwān | rẽ |
| 走 B 就到了 | zǒu B jiù dàole | đi B là tới
Trong đó B là thời gian, ví dụ: 几分钟 Jǐ fēnzhōng Vài phút Hoặc B là khoảng cách, ví dụ: 几百米 Jǐ bǎi mǐ Vài trăm mét |
Các mẫu câu hỏi đường bằng tiếng Trung
|
我迷路了。 |
Wǒ mílùle | Tôi lạc đường rồi. |
| 请问，这是什么地方？ | Qǐngwèn, zhè shì shénme dìfāng? | Xin hỏi, đây là đâu? |
| 怎么走？ | zěnme zǒu? | đi thế nào?/ đi kiểu gì? |
| 从这里怎么走？ | Cóng zhèlǐ zěnme zǒu? | Từ đây đi thế nào? |
| 还有多远？ | Hái yǒu duō yuǎn? | Còn bao xa nữa? |
| 我要去… | Wǒ yào qù… | Tôi muốn đi |
| 请问我要去……要坐几路公交车？ | Qǐngwèn wǒ yào qù……yào zuò jǐ lù gōngjiāo chē? | Xin hỏi tôi cần đi đến…thì ngồi xe buýt số mấy? |
Hội thoại:
Đoạn 1
丽丽： 言言， 这附近有超市吗？
Yán Yán, zhè fùjìn yǒu chāoshì ma?
Ngôn Ngôn, gần đây có siêu thị nào không?
言言： 有啊。你往前走，到十字路口往左拐就到了。
yǒu a. Nǐ wǎng qián zǒu, dào shízìlù kǒu wǎng zuǒ guǎi jiù dàole.
Có đó, bạn đi thẳng, đến ngã tư rẽ trái là đến rồi.
丽丽： 好。知道了，谢谢！
hǎo. Zhīdàole, xièxiè!
Ah biết rồi, cám ơn nhé!
Đoạn 2:
A: 对不起，打扰一下，请问博物馆在这儿附近吗？
Duìbùqǐ, dǎrǎo yīxià, qǐngwèn bówùguǎn zài zhè’er fùjìn ma?
Xin lỗi, làm phiền bạn một chút, xin hỏi viện bảo tàng ở gần đây không?
B: 啊！你走反向了。博物馆在那头。
A! Nǐ zǒu fǎn xiàngle. Bówùguǎn zài nà tóu.
A! Bạn đi ngược hướng rồi. Viện bảo tàng ở đầu bên kia.
A: 哈？反向了？那我要怎么走？
Hā? Fǎn xiàngle? Nà wǒ yào zěnme zǒu?
Hả? Ngược hướng rồi à? Vậy tôi phải đi như thế nào?
B: 你在这里拐右，乘24号公共汽车，然后换83号公共汽车就到了。
Nǐ zài zhè li guǎi yòu, chéng 24 hào gōnggòng qìchē, ránhòu huàn 83 hào gōnggòng qìchē jiù dàole.
Bạn rẽ phải ở đây, đón xe buýt số 24, sau đó đổi xe buýt số 83 là tới.
